Żarki to niewielkie miasteczko – z bogatą przeszłością – leżące na zachodnim skraju Jury Krakowsko-Częstochowskiej, nieopodal Myszkowa. Do czasów II wojny światowej mieszkało tu wielu Żydów. Na podstawie dokumentów z końca XVIII w. znaleźć można potwierdzenie, że w Żarkach funkcjonowały wtedy dwie synagogi, szkoła religijna i cmentarz. Rozwój miasteczka i napływ Żydów spowodował, że w XIX wieku Żarki zamieszkane były w większości przez ludność żydowską.
Dziś Żydów w mieście już nie ma. Żydowscy mieszkańcy w pierwszych dniach wojny zostali zamknięci w getcie i następnie wywiezieni do obozów zagłady. Niewielu z nich udało się uciec, przetrwać wojnę. Nie wrócili już do Żarek …
Dziś wspólną historię sąsiadów przypomina – jeden z najciekawszych cmentarzy żydowskich na Jurze – kirkuk na Kierkowie w Żarkach (powstał na początku XIX wieku). Macewy z bogatą symboliką wznoszą się malowniczo na wzgórzu, wśród dzikiej zieleni. Wstęp na cmentarz nie jest ograniczony, może wejść na jego teren każdy zainteresowany, bezpłatnie (kirkut nie jest zamykany).
Na cmentarzu dominują kamienne macewy (maceby) – czyli żydowskie nagrobki – w formie pionowo ustawionych płyt, najczęściej o półkolistym zakończeniu górnej części, ozdobionych płaskorzeźbami i inskrypcjami. Płaskorzeźby umieszczone na macewach zawierają symbole opisujące zmarłego, jego imię, życie, zasługi. Na przykład „Korona” ma wiele znaczeń – symbolizuje zarówno Torę, może więc znajdować się na grobie pobożnego mędrca lub rabina, ale może być Koroną Dobrego Imienia, świadczącą o wyjątkowej szlachetności zmarłego. Jest również aluzją do ojca rodziny, głowy (korony) domu. Symbol korony wyjaśnia cytat z traktatu żydowskiego: „Są trzy korony: korona Prawa, korona kapłaństwa i korona władzy, ale korona dobrego imienia stoi wyżej od nich wszystkich”. Symbol „Świecznika” to element występujący na grobach kobiet – do ich obowiązków religijnych należy m. in. zapalanie i błogosławienie świec w szabatowy wieczór. Na cmentarzu zobaczyć można również kamyki poukładane na macewach, co wyraża symboliczną pamięć o zmarłych (tak jak zapalanie zniczy w tradycji chrześcijańskiej).
