2 sierpnia 1914 r. po uroczystej mszy świętej w kościele w Pisarzowicach, siedmiu ochotników umundurowanych ze składek członkowskich druhów Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” wyruszyło do stacji kolejowej w Kozach i udało się do Wadowic, aby dołączyć do II pułku XI kompanii Legionów Polskich.

Tablica z takim napisem została uroczyście odsłonięta w 100 rocznicę odzyskania niepodległości 11 listopada 2018 r. na budynku Domu Kultury w Pisarzowicach (obecnie Gminne Centrum Działań Twórczych).

Wydarzenia sprzed ponad 100 lat było zapowiedzią tragedii Wielkiej Wojny, ale również spełnieniem marzeń i nadzieją na wolną Polskę. Ówczesny proboszcz Pisarzowic ks. Bartłomiej Boba (1898 – 1926) w swojej „Kronice Kościoła w Pisarzowicach pisał [1]

2 sierpnia [1914] w niedzielę Najświętszej Maryi Panny Anielskiej tutejsi żołnierze odeszli na wojnę, podeszli z Bogiem pojednani przez spowiedź i Komunię Świętą. Od ołtarza była do nich przemowa, aby wszystkie swoje trudy i krew przelaną P. Bogu ofiarowali, który w sprawiedliwości swej, wszystko im odpłaci, a może z tego ich trudu i dla naszej biednej Ojczyzny jaki zysk wyniknie.

Do grupy 7 ochotników należeli:

Jan Gacek (?) [2]
Józef Gacek (1893-1915) [3]
Jan Handzlik (?) [4]
Józef Jurzak (1894-1950) [5]
Ludwik Kozieł (1891-1937) [6]
Franciszek Olearczyk (1893-1915) [7]
Jan Pudełko (1893-?) [8]

W następnych miesiącach i latach do wojska trafiło około 200 młodych mężczyzn z Pisarzowic. [9]


[1] [za:] Bronisław Gawron, Tomasz Woźny, Krótkie historie o żołnierzach I wojny światowej pochodzących z Pisarzowic, Pisarzowice 2021, s. 21

[2] Ibidem, s. 29

[3] Ibidem, s. 31-32; zmarł w szpitalu w Trzyńcu (Czechy) z odniesionych ran i spoczywa na miejscowym cmentarzu; grobem opiekują się Polacy mieszkający na Zaolziu

[4] Ibidem, s. 39

[5] Ibidem, 49-50; w czasie wojny dosłużył się stopnia feldfebla – sierżanta; walczył w bitwach pod Krakowem i Limanową; odznaczony Krzyżem Walecznych; rok śmierci według tablicy nagrobkowej na cmentarzu w Pisarzowicach

[6] Ibidem, s. 53; odznaczony Krzyżem Walecznych

[7] Ibidem, s. 67-68

[8] Ibidem, s. 77

[9] Listy strat w kolejnych latach I wojny światowej w tym z Pisarzowic w: Jacek Kachel, Droga do niepodległości mieszkańców powiatu bialskiego, Bielsko-Biała 2018